Zegar jest przyrządem, służącym do pomiaru czasu w sposób ciągły. Możemy nie zdawać sobie z tego sprawy, ale to właśnie zegar organizuje nam dzień. To on wyznacza pory spotkań, posiłków, pracy, odpoczynku i snu. Dzięki niemu nie spóźnimy się na pociąg, zajęcia i nie przegapimy kolejnego odcinka ulubionego serialu. Dla niektórych zegar jest nieodzownym towarzyszem życia, a inni traktują go jak przekleństwo. Co by o nim nie powiedzieć, jego wynalezienie na zawsze odmieniło obraz ludzkości. Nie może zatem dziwić, że w ciągu swojej ewolucji doczekał się własnej symboliki i znaczeń.
To przede wszystkim odniesienie do mijającego czasu, którego za żadną cenę nie możemy kupić. Czego byśmy nie zrobili, on i tak minie. Zegar to także świadomość własnych ograniczeń i słabości.
Zauważmy, że zegary i zegarki towarzyszą nam na każdym kroku. Nawet jeśli nie nosimy ich na ręce, to mamy je w komputerach, komórkach i w samochodach. Zegar znajdziemy w urzędach, na wieżach kościelnych i ratuszowych. O czym to świadczy? Że są dla nas ważne.
Symbolika zegara jest silnie powiązana z życiem i śmiercią. Przypomina nam o tym, co przeżyliśmy, ale także wyraża obawę o to, co będzie, gdy nas już zabraknie. To również marzenia o podróżach w czasie, których przedmiotem stały się filmy i powieści S-F.
Samo przedstawienie zegara ma wpływ na jego znaczenie. Zegary tradycyjne nawiązują do przeszłości, do chwil, które przeżyliśmy i które chcemy pamiętać. Z kolei zegary nowoczesne to podkreślenie życia w biegu i ciągłych zmian.
Rodzaje zegarów
Typów zegarów mamy ogrom. Ich wygląd i sposób działania ewoluowały na przestrzeni wieków, a właściwie tysiącleci, bo powstanie najstarszego zegara słonecznego datuje się na XIII w. p.n.e. Poza słonecznymi możemy wyróżnić jeszcze:
- księżycowe,
- wodne,
- klepsydry,
- oliwne,
- mechaniczne,
- elektryczne i elektroniczne,
- kwarcowe;
- atomowe.
Oprócz sposobu działania, zegary da się podzielić ze względu na sposób wskazywania czasu. Zatem spotkać możemy zegary: jednotarczowe, wielotarczowe, diodowe, ciekłokrystaliczne, kartkowe, projekcyjne, dźwiękowe i dotykowe (dla niewidomych).
Znaczenie zegara w kulturze
Jako przedmiot użytkowy zegar w każdej kulturze służył i służy do odmierzania czasu. Jednak jego przedstawienie, zwłaszcza z innymi elementami, nadaje mu zupełnie innego znaczenia. Zauważmy, że niejednokrotnie stał się obiektem utrwalanym na obrazach. Wspomnijmy chociażby o słynnym zegarze z obrazu Salvadora Dali „Trwałość pamięci”.
Zegar i różna – razem symbolizują wieczną miłość. Odpowiednio ustawione wskazówki mogą pokazywać godzinę pierwszego spotkania, pocałunku albo godzinę ślubu. To również symbol miłości do dziecka, więc wskazówki mogą pokazywać godzinę narodzin.
Czaszka – w połączeniu z zegarem przedstawia upływ czasu, który dla każdego skończy się w ten sam sposób – śmiercią.
Do optymistycznych symboli zalicza się zegar słoneczny. Jego symbolika nawiązuje do rozwoju, nauki i cywilizacji. Przedstawia również siły przyrody, wobec której powinniśmy zachować pokorę.
Anarchiści z pewnością wybiorą zegar bez wskazówek. To znak sprzeciwu wobec władzy. Ukazuje również pogodzenie się z upływającym czasem.
Znajdą się też tacy, dla których ważną chwilą w życiu jest tragedia, która ich dotknęła, a o której nie chcą zapomnieć. Tatuaż z rozbitym zegarem będą traktować jak memento.
Wśród zegarów nie może zabraknąć klepsydry. Symbolizuje refleksję i pamięć o upływającym czasie. Przypomina o tym, że drugiego życia mieć nie będziemy, więc powinniśmy je wykorzystać jak najlepiej.
Zegar jako tatuaż
To dość powszechny motyw, który tatuują sobie zarówno mężczyźni jak i kobiety. Może występować jako samodzielny element, bądź część większej kompozycji. Dodatki wzbogacą jego znaczenie. Zegar jest wzorem na tyle uniwersalnym, że możemy nim przyozdobić praktycznie każdą część ciała. Wielkość również można dobrać według własnych upodobań.
Osoby o pozytywnym nastawieniu zapewne zdecydują się na kolorowy tatuaż. Z kolei melancholię, zadumę a nawet tragedię lepiej wyrażą ciemne tony. Ale można również zdecydować się na gradient, co podkreśli złożoność ludzkiego życia.
Kto tatuuje sobie zegar?
Motyw zegara wybierają przede wszystkim te osoby, dla których jedną z najważniejszych wartości jest czas. To motyw wybierany również przez tych, którzy chcą upamiętnić jakąś chwilę, dla których dana godzina, minuta czy sekunda miała istotny wpływ na ich życie. To również chęć wyrażenia własnej filozofii i podejścia do spraw istotnych. Tatuaż zegara, a w szczególności jego mechanizmów, wskazuje na złożoność psychiki ludzkiej i na mnogość problemów, z którymi człowiek musi się mierzyć.
Za pomocą zegara można wyrazić naprawdę wiele. Ale tak naprawdę jego interpretacja zależy głownie od nas samych.